Ikkje bråk! ÄRA KISA!

Det skjedde eit lite uhell med luftfuktaren i dag, og plutseleg kraup begge ungane i ein lav innsjø. For EE med den blanke messingen sin gjorde det ikkje so mykje, men ulven vart våt til beins og kleda måtte skiftast.

Midt i bukseskiftinga på badet stakk han av frå famnen min og sprang til issi og mommo i stova.

"GU! Kom hit! Tule siia!" ropte eg i ørkenen.

Men ikkje forgjeves! Ekkoen kom frå munnen til issi og mommo.

Gu dukka opp på badedøra og hoia med eit stort smil:

"Ikkje blåk! Ikkje blåk, emme!"

So smatta baddøra igjen og eg var aleine som før, med eit lite buksepar i famnen.

k

***

Salapärasel moel läks õhuniisutaja ymber ja korraga olid mõlemad lapsed käpuli järvevees. EE oli niigi ainult särgiväel, aga GU pykse tuli vahetada. Läksime vannituppa ja kohe kui sukkpyksid peal, lasi ta mu sylest jalga.

"GU, tule siia!" hyydsin.

Myta-myta kostsid sammud ning kohe oligi ta vannitoa uksel tagasi:

"Ära kisa! Ära kisa, emme!" hyydis ta suure häälega, endal nägu naerul.

Lõi siis vannitoa ukse kinni ja jooksis minema.

Tuttutid

Eg: Det er leggetid!

GU: Klokka sju, tuttu tid. Ikkje no.

Eg: Men klokka er sju.

GU: Nei. Ikkje no.

Eg tek ulven med meg til klokka. Ved sjutalet har eg klistra på ein lapp som står "Tuttu" på for å vise at dette er leggetid.

Eg: Sjå her.

GU: Jaaaaa

Eg: En, to...

GU: Tre

Eg: Og etter tre kjem...

GU: File!

Eg: Ja, så er det...

GU: ...

Eg: Fem, seks og...

GU: SJU!

Eg: Ja! Veldig flink! Så når denne visaren er på sju, og den lange visaren peikar opp, kva er klokka då?

GU: Sju.

Eg: Så klokka er sju, tuttu tid.

GU: Den klokka litt øølagt!

g

GALL ÜLL KULI! GU sinte

GU on päris tihti kuri. Õnneks ei peksa ta enam käte-jalgadega nagu kaheaastaselt, vaid oskab meid juba ka teisiti teavitada. "Gall Üll kuli!" Kord eelmisel nädalal, kui ta oli minu peale eriti vihane, tõmbus kulm kortsu, käsi rusikasse ja suust paiskus ähvardus (norra keeles):

"Issi tuleb ja võtab su kinni!"

Vist järgmisel päeval läks ähvardus veel kraad kangemaks:

"Issi... viskab su merre!!!" (Pole aimugi, kust ta selle mõtte peale tuli).

Aga asju viskab ta endiselt, kõike, mis kätte juhtub, kui vihane on. See on juba mitu auku rahataskusse löönud. Ses mõttes on tõsi, et lapsi on kallis pidada, kui kasvatada ehk strateegiliselt koristada alati ei jaksa :)

*****

GU er ofte sinte. Heldigvis kan han endeleg sette også ord på det. "Gal Ul kuli! (kuri - sinte på estisk). I forrige veke vart han særdeles sinte på meg og spytta ut i full raseri:

"Issi kjeme og teke dej!"

Ca neste dag vart han igjen sinte på meg og utvida trusselen:

"Issi... kasta dej i sjø!" (Eg har ingen anelse korleis han kom på idéen).

Ord kan hjelpe nokre gonger å letta på trykket, men helst er det fortsatt fysisk han må avreagere seg. Og uheldigvis gjer han oftast det med å kaste ting rundt seg. So har me opplevd mang ein gong at det er dyrt å ha ungar, som er sinte :)

NMS i Myrvåg /TEISELT RINGILT

Messingit või vaske puhasta nõnda:

sega 10 L sooja veega 1 pakk sidrunihapet ja pisut nõudepesuvahendit. Hoia esemeid selles mõni minut. Hõõru kuiva lapiga yle.

Kõige all on Mika Waltari "Sinuhe" - nyyd saame ka norrakeeli lugeda! Oranži vändaga kaadervärk on mandliveski, mis on hädavajalik kransekake tarvis poole kilo mandlite purustamiseks (elektrilised masinad teevad puru liiga peeneks-kuivaks).

Portselanpeadega nukud jäid sedapuhku ostmata, fookus oli mujal. Muidu mulle hirmsasti meeldivad sellised.

Poe sissetulek läheb kõik misjoniks, ja riiulid on enamasti täis vastavasisulist kirjandust. Vahel võib muuga ka vedada.

Juhuslik pilt, et kodus pealkirju lugeda: ja mis ma näen: A.C.D.!!!

Seda seinatekki ma ei pannudki poes tähele...

Ema leidis tänavalt 21 NOK ja soetas endale sellise kyynlaaluse. Heidab seinale roosasid liblikvarje.

Myrvåg sin bruktbutikk er ein hyggjeleg plass. Eg trur det er difor dei har ei dame der som berre stiller ting ut. Ho har verkeleg auge for sånt. Eg går rundt som i eit utstillingslokale - og slik trengst i Herøy! Det er ikkje nok for sjela med berre E og E.

Eg gjekk for å hente ein 20-kroners katt-nykjelkrokhaldar og kom ut med last til to bilar.

Korleis det?

Eg såg vel sjølvsagt at dei flagga, men tenkte meg at det kan godt vere t ex bursdag til nokon frå kongefamilia (sunnmørsk må foretrekkjast til skriftspråk som eit meir sjelden og meir ekte mål). I Estland flagga alle skulene kvar einaste dag, så kvifor ikkje bruktbutikkar i Noreg, kva veit vel eg...

Etter kvart fekk eg vel med meg at det var eitt-årsaden til butikken og 50 prosent avsalg på alle varene. VIRKELEG PÅ ALT?

Eg kjem frå landet der den mest utbreidde trua er mistrua. Eg ville i allfall å kontrollere om det stemmer med halv pris på ting som har særverdi. Spesielt fordi eg har i nærmare eit halvt år holdt auge på ein VEVSTOL ved veggen, for 400 kroner. So ba eg ei dame til hjelp og leia henne varsamt dit. Jau, vevstolen også kosta berre det halve i dag. "Ja, då kjøper eg denne," sa eg, sjølv undrande kvifor eg ikkje har kjøpt det før. Pga mistrua at alle delane fylgjer med, kanskje, og 400 NOK hadde vel i so fall svidd.

Eller... fordi framfor vevstolen sto eit SÆRDELES SØTT LITE HESPETRE, med sveiv, og mott, og klossete reparasjon - men originalt med trepluggar i staden for spikrar. Også denne for 400 NOK. Denne liksom høyrde til vevstolen og kunne ikkje latast att aleine. Jau, 400 er ein klenodiepris, urekkjeleg for husmødre som held på å lære å spinne på ein vanleg vinterfredag. Men i dag kosta den ubrukelege snuppa berre 200... Two in one, rekna eg.

Eg følte ein trang for grensesetjing for meg sjølv, og ringte han G.

Eg fekk stort sett halve butikken heim likevel.

Last but not least - ei av butikkdamene der kom ut å vere mora til ei nabodame, som er ei av dei kvardagsenglane eg kjenner til.

Eg er glad!

k

P.S. Ved siden av mistrua er også overtrua veldig utbreidd i heimlandet mitt. Men berre prøv å skilje mellom trua og mistrua i mitt tilfelle: korleis kom det at eg akkurat i dag skulle køyre og hente denne kattenykjelkrokhaldaren?

Spinna gale

Var det slik at ein ikkje skulle rokke i båten - eller rokke båten?

Eg ser det for meg... "Duu... kan vi ta oss ein båttur, også kan eg spinne ull medan vi er på tur?"

Rokken spinn / VANAEIDE VOKKIRATTAS

...men om vi skal strikke alle kleda vora på dette settet, vert vi nok både gamle og grå (og veldig nakne) før alle har fått sitt.

...aga enne jääme kõik vanaks ja halliks ning alasti, enne kui endale sel moel riide selga saame.

Kald ku

Det er kveld, leggetid, og eg prøver å legge GU. Som del av ritualet, gir eg kua (varmeflaske med ku-bekledning) til GU. "Møøøøøøøøø!"

GU tek kua og føler på flaska. "Den e kaldt!" skrik han som om det var verdas ende.

"Ja, ja. Eg kan varme henne opp," seier eg. Å fylle varmeflaska er kvarkveldslig.

"Ja! Den e kaldt! De e domt!"

Eg får omsider lagt han.

Trur eg.

Han kjem stendig vandrande tilbake til kjøkenet. "No går du og legg deg, eller så skal eg banke deg opp!"

"Ja," seier han glisande.

"Skal eg banke deg opp?"

"Ja."

g

Bak rygg

Tidleg om morgenen sto han G opp og forlot soverommet. Og sjølvsagt fekk vår vakthund GU snys om dette gjennom søvn og mørkre og spratt opp av senga, han også. Men det var altfor tidleg. So prøvde G å leggje han igjen.

Det var ikkje mykje eg fekk med meg, anna at GU plutseleg sto aleine i soverommet, og eg vart bekymra for at han kan vekke EE. Og då er det forbi med ein-kose-søvn-til-sola-kjem for alltid! So eg kviskra til GU (på dårleg sunnmørsk, sidan det var so tidleg, men for å vere sikker på at han skal forstå alt):

"Kom hit! Legg deg bak ryggen min!"

Ingen reaksjon.

Eg var irritert og la ekstra vekt på alle ord. "Bak rygg! Minnnnn rygg!"

Til min forferdelse såg eg korleis han klatra opp i senga for å slå på lyset.

"Ikkje slå på lyset!!!"

Det var for seint. Men GU bøgde seg for å sjå under senga, røyste seg straks og slo armene demonstrativt til side:

"Ej finne ikkje BAK RYGG!"

k

Livet nov-des 2010 / ELU NOV-DETS 2010

Huska du? KAS MÄLETAD?

G var i Ålesund heile dagen. Etter frukosten spurde eg GU:

"Huska du issi (pappa)?"

"Ja."

"Issi e min mann."

"Min mann."

"Nei, issi e min mann, ikkje din mann."

"Ej åsså huska din mann."

k

G oli terve päeva ära Ålesundis. Peale hommikusööki kysisin GU-lt:

"Kas sa issit mäletad?"

"Ja."

"Issi on minu mees."

"Minu mees."

"Ei, issi on minu mees, mitte sinu mees."

"Ma ka mäletan sinu meest."

Min bror / MINU VEND!

EE var krypande på veg inn til kjøkkenet og GU prøvde å halde han igjen med ei gasbleie.

"GU, ikkje plag broren din!"

"Min bror!!!"

g

EE käputas hommikul kööki, aga GU oli tõmmanud talle marlimähkme ymber jala ning proovis teda tagasi hoida.

"GU, ära kiusa oma venda!"

"Minu vend!!!"

g

Child aged 0

It is quite unbelievable that there is a cheap hostel in Oslo. When we looked closer, it is still unbelievable:

What about children aged less than zero? Are those considered children?

Skrubbsår (del 2); PILT

Etter middagen skrapa Skrubben opp såret sitt til blods. Han pappa ville setje eit plaster på den - eit Muumiplaster med bl a Lisje My på. Men Ulven nekta blankt. Ut i frå medynk viste mommo (mormor) også eit bittelite sår på handa si og gjekk for å henta ein lækjande krem for begge.

Etter at ho hadde forlate rommet, tok GU plasteret som han hadde roska ned frå snuta si og sa:

"Mommo ha dinna!"

Og for å snike seg unna leggjetida, vart han plutseleg skrubbsvolten.

k

Eit mogleg opphav av skrubbsåret likevel...

Skrubbsår (del 1) /ARM (1)

GU har skrubbsår på nasa.

"Var det tita (baby) som gjorde det?" spurde eg.

"Nei."'

"Kva var det da?"

"Lastebil."

k

GU-l on ninal väike arm.

"Kas tita tegi seda?"

"Ei."

"Mis siis oli?"

"Veoauto."

Brør / VENNAD

Ej ha bok! PILDID

For fyrste gongen hørte me i dag frå GU: "Ej ha bok!" - han kom ut frå senga og gjekk rett til bokhylla i stova. Ei hylle som me så lenge forgjeves har fyllt... Eit avledningsmanøver, tenkte eg. Men det viste seg å vere eit ekte ynskje... No er det vel "Elias" som er hitten, men alt anna går like bra, som eg oppdaga litt seinare. Me hadde i oktober kjøpt ei bok om Tråle, den samme båten som han fekk til julegave frå gudmor og gudfar.

Bokvenen vår har lagt seg for natta :)

I dag eitt år sia gjekk GU til barnehage

Her skulle eg finne nokre bilete til...

Vårt fyrste brev frå France!

Eit julekort med ei kjærleg helsing og ei gåve! Med eit lite tillegg frå posten :)

Det er sendt frå ho som er så utruleg klok for å vere berre 22 år gamal. Eg plukka opp nokre sitatar som var enklast å hugse:

• It's not easy to have a simple life
• Only people who have no friends are never late

Me begge er litt forbausa over "effektiviteten" med folkeforsamlingane her i Herøy, må det vere møte eller fest. Til og med fakkeltoget starta punktleg, og nesten tusen menneske forsvant frå kyrkjeplassen på ein-to-tre etter den siste tala. Under fem minutt, trur eg. Mens eg og mine er dei siste som kjem til alt, og dei siste som forlater plassen, òg. Eit medfødt mediterriansk preg, mon tro? :)

k

Eit syn i speilet - eit merke?

Eg har ei lita historie med dette dyret bak meg frå tida når eg venta for EE. Spør meg direkte om dette om du vil, kjære lesaren :)

I går - så tilfeldeg! - kika eg inn i speilet i gangen. Og der, i speilet, såg eg han! Full fart gripa eg etter kameraet.

Det er kanskje den tredje gongen me møtast kvarandre - enda nå er det mykje meir indirekte... gjennom speilet og vindaugeglas. Midt i Fosnavåg-byen.

Fekk olja bordet

Dette er kjøkkenbordet vårt - det allerfyrste møbelstykkjet som eg med mine hender (og litt hjelp frå G, sjølvsagt) har pussa frå gamale maling og laga til. Dette bordet lærde meg at det alltid er verdt å halde på med noko som du aldri trur kan kome til nytte i det heile tatt.

Det skulle oljast 4 gongar i året... javel, det er no eitt år sidan sist. Derfor må det ikkje falle i gløymeboka. Spesielt også fordi EE likevel greidde å basje på golvet til æret for den store hendinga :) at eg prøvde å få til noko UTENOMVANLEGE midt på den lyse dagen!

KLEEM...KANA?

Magustoit.

See on kreem, ytleb G norra keeles.

"Kleem!" - on GU õnnelik, et sai teada uue sõna.

Siis vaatab GU kysivalt mulle otsa, et mis sõna minul selle asjanduse kohta on. Siis kysib ta minult otse, näidates taldrikusse:

"See... kleem... kana?"

"See on vahukoor," vastasin.

GU mala - eit lite ekstra om kvelden

Eg ville eigentleg la han GU male hjarto til jul for å hengje dei opp som pynt. Eg har alltid beundra foreldre som gidde å la treåringane deira å male... Her er det berre å skryte av barnehage. GU har lært seg der å halde seg relativt rein. Men det har ikkje han eittåringen noko peiling om!

Det er no fortsatt jul...

Bilen vart henta! Og køyrde tilbake same kveld!

Bilen vår tok julekvile rett midt i jula. Det datt noko ut av girkassa :) lukkelegvis ikkje så langt frå parkeringsplassen vår. Me var på veg til Ulsteinvik for å bestille nokre ekstra julekort for å kunne sende dei før nytt år, og framfor Spar hugsa eg noko eg hadde gløymt. Ja, me snudde og mens G prøvde å rygge til parkeringsplassen vår, høyrde me "glongk!".

Trur det var meininga, fordi elles hadde me aldri fått noko som helst fred i romjula. Nå var det berre å sukke og håpe at venene og naboar tilgir oss at det ikkje fekk julekort.

Bilen kunne fyrst hentast på mandag, og det var eit praktfullt syn for GU. Han elskar svære maskiner: snøploger, lastemaskiner, alt det av breide og lange transportet som køyrer under kjøkkenvindauget vårt med betongdetailene til Frikyrkja... Eit fryd!

Om kvelden fekk han GU ein ekstra flott kjelketur til Statoil for å hente den tapre hesten vår. Regninga var på framsete :)

Hjarto / SYÄME